Startpagina
> Wandelen > La Grande Traversée de la Forêt du Pays de Chimay
> We dalen zigzag af en lopen ongemerkt Frankrijk binnen. Aan de vele kleine pimpernel en andere flora in de berm te zien, wandelen we hier ook duidelijk door een geologische uitloper van een kalkband. Orchideeën merk ik niet op, wel andere typische kalkflora.
> Van 1 oktober tot eind januari wordt ook hier gejaagd op zondag, waarschuwt een bord. Als wandelaar is het in tegenstelling tot Wallonië in Frankrijk echter in principe niet verboden om het GR-pad te volgen als er jacht is. We dalen langzaam verder. In de mist over het pad zie ik verderop een haas stilzitten. Gelukkig voor hem is het geen zondag.
> Van 1 oktober tot eind januari wordt ook hier gejaagd op zondag, waarschuwt een bord. Als wandelaar is het in tegenstelling tot Wallonië in Frankrijk echter in principe niet verboden om het GR-pad te volgen als er jacht is. We dalen langzaam verder. In de mist over het pad zie ik verderop een haas stilzitten. Gelukkig voor hem is het geen zondag.
Grenspalen
> De Vrede van Utrecht in 1713 beklonk een einde aan de steeds verschuivende zuidgrens van de Zuidelijke Nederlanden. Het einde ook van een periode waarin de Franse koning Louis XIV een ongebreidelde veroveringsdrang ten toon spreidde. In grote lijnen werd toen de huidige zuidgrens van Begië bepaald. Dat was niet het geval voor de streek waar we nu al enkele dagen wandelen over La Grande Traversée: een lappendeken van enclaves die ofwel tot de Zuidelijke Nederlanden, Frankrijk of het Prinsbisdom Luik behoorden, bestuurd door plaatselijke vazallen.
> De Vrede van Utrecht in 1713 beklonk een einde aan de steeds verschuivende zuidgrens van de Zuidelijke Nederlanden. Het einde ook van een periode waarin de Franse koning Louis XIV een ongebreidelde veroveringsdrang ten toon spreidde. In grote lijnen werd toen de huidige zuidgrens van Begië bepaald. Dat was niet het geval voor de streek waar we nu al enkele dagen wandelen over La Grande Traversée: een lappendeken van enclaves die ofwel tot de Zuidelijke Nederlanden, Frankrijk of het Prinsbisdom Luik behoorden, bestuurd door plaatselijke vazallen.
> Om de passage van goederen en personen te vergemakkelijken en minder grensconflicten en -hinder te hebben kwamen Frankrijk en het Prinsbisdom Luik in 1772 overeen om delen van hun grondgebied uit te wisselen. Aldus stond Frankrijk een pak enclaves af en kreeg het in ruil daarvoor vooral gebiedsuitbreiding rond Givet. Zo kwam ondermeer het versterkte dorp Hierges, dat we straks passeren, in Franse handen.
> De afbakening van de nieuwe grens gebeurde met deze grenspalen. Aan de ene zijde van de grenssteen kun je dus de wapenschilden van Frankrijk zien, aan de andere zijde die van het Prinsbisdom Luik. Elke grenssteen is genummerd met een romeins cijfer en aan de bovenkant is een inkeping die de richting aanduidt naar de volgende grenspaal. 25 jaren later zou het Prinsbisdom Luik na zowat 800 jaar worden ontbonden in de nasleep van de Franse Revolutie. De grens van wat later onafhankelijk België zou worden was toen echter al vast gelegd hier...
> De afbakening van de nieuwe grens gebeurde met deze grenspalen. Aan de ene zijde van de grenssteen kun je dus de wapenschilden van Frankrijk zien, aan de andere zijde die van het Prinsbisdom Luik. Elke grenssteen is genummerd met een romeins cijfer en aan de bovenkant is een inkeping die de richting aanduidt naar de volgende grenspaal. 25 jaren later zou het Prinsbisdom Luik na zowat 800 jaar worden ontbonden in de nasleep van de Franse Revolutie. De grens van wat later onafhankelijk België zou worden was toen echter al vast gelegd hier...
> Een rustige nacht later zijn we alweer op pad. La Grande Traversée de la Forêt du Pays de Chimay vervolgt verder tussen door weer en wind verwrongen eiken en berken over het bijzonder mooie crêtepad. Die crête is hier toch vrij scherp aan Franse zijde, links ligt België, rechts beneden Frankrijk. Het bos verdicht wat en we gaan rechts ietsje lager lopen om een lijn van enkele oude grenspalen te volgen. Ze werden geplaatst om de scheiding tussen het Prinsbisdom Luik en Frankrijk te markeren en vormen tot vandaag de grens tussen België en Frankrijk.
> Ter hoogte van Hierges gaat GTFPC zigzag wat lager en rechtdoor lopen. Meer uitzichten over het burchtdorp, en iets verder wandelen we al snel weer België binnen. Aan een kapel rechts op het centrum van Vaucelles af, gelegen in een verloren uithoek van België. Het Hol van Pluto.
> Het aangename wandelpad loopt nu een paar kilometers rechtuit, zacht dalend, dan weer zacht oplopend. We krijgen verderop zicht op het mooie Franse Hierges. Enkele tientallen huisjes liggen er aangeschurkt tegen een rotspartij met daarop een grotendeels geruïneerde burcht. Helaas gaat de fotogenieke kasteelruïne van Hierges letterlijk wat de mist in. Het fotootje hieronder is dan ook genomen tijdens een andere verkenning onder heldere hemel. Heb je de tijd wandel dan even Hierges in, een ommetje van enkele honderden meters.
> Nog voor de kerk van Vaucelles gaat het weer links over een wegdraaiende weg die we even later inruilen voor een onopvallend paadje rechts dat onmiddellijk steil de flank van een grashelling oploopt. Het draait verderop door bos en we komen langs een oude steengroeve. Afwisselend lopen we vervolgens door veld en door bos over soms wat modderige paden die door boeren en jagers zijn kapot gereden. De Franse grens ligt nog steeds vlakbij. Na een bospartij gaan we links door open veld, op een solitaire eik af.
> Steeds maar rechtdoor om na een tijd de daling naar Doische in te zetten. We lopen daar niet tot bij de kerk maar houden ze kort daarvoor aan onze linkerkant om rechtdoor te lopen over een oude trap die naar een kerkhof leidt. Even afgeweken van de route om in Doische op zoek te gaan naar een winkel.
> Hoewel Doische het statuut van gemeente heeft, is er behalve een eigen toeristische dienst weinig middenstand te vinden. Wellicht slokte de Delhaize, aan de rand van het centrum, alle buurtwinkeltjes op. Verder gewandeld over de hoofdweg om in de buurt van een calvariekruis weer La Grande Traversée op te pikken.
> Hoewel Doische het statuut van gemeente heeft, is er behalve een eigen toeristische dienst weinig middenstand te vinden. Wellicht slokte de Delhaize, aan de rand van het centrum, alle buurtwinkeltjes op. Verder gewandeld over de hoofdweg om in de buurt van een calvariekruis weer La Grande Traversée op te pikken.
> Op de verkeersweg die uit Doische komt, waren er tot enkele jaren geleden nog 2 cafés: 'Chez Mariette' en 'Chez Jeanette'. Retteketet. Chez Mariette is inmiddels definitief gesloten, Chez Jeanette bestaat nog en ligt verder op het kruispunt N99 - N40. We volgen ter hoogte van het voormalige café Cheze Mariette de saaie verkeersweg N99 naar rechts een eind, tot bij de kruising met de RAVeL-route (oude spoorlijn 138a tot een halve eeuw geleden) . Daar gaan we links op een parallelweg met de RAVeL. De steenslagweg neemt verderop een bocht van 90° rechts. Op dat punt is soms links een café van een klimvereniging open, ook wandelaars zijn er welkom voor een drankje en een babbel.
> De eeuwenoude kapel (die tijdens de 20ste eeuw restauraties onderging) heeft een bron met drinkbaar water! Je vind ze tegenover de kapelingang maar 'een verdieping lager'. Op Pinkstermaandag vindt nog jaarlijks een bedevaart plaats. Voorbij de kapel dalen we dadelijk af over een stenig pad.
> We bereiken voor het eerst de Hermeton. Het riviertje zal ons voor de rest van de etappe gezelschap houden. We steken de passerelle over. De GTFPC leidt ons op de linkeroever naar rechts om de Hermeton stroomafwaarts te volgen over een mooi bospad.
> We bereiken voor het eerst de Hermeton. Het riviertje zal ons voor de rest van de etappe gezelschap houden. We steken de passerelle over. De GTFPC leidt ons op de linkeroever naar rechts om de Hermeton stroomafwaarts te volgen over een mooi bospad.
> Verder over de steenslagweg lopen we recht op de drukke N40 af, we kruisen de snelle weg voorzichtig om aan de overkant een bospad te nemen. Mannetjesorchis en veel vleugeltjesbloem verraden dat er in dit venig landschap ook kalk moet zitten. Langs een strook nieuw ingericht halfopen bos- en venig landschap, om ideaal habitat te creëren voor vlinders. Men wil hier ihb de moerasparelmoervlinder aantrekken. Die heb ik alvast niet gezien, maar wel de zilveren maan, het bont dikkopje, de aardbeivlinder en nog wat meer algemene vlindersoorten zoals hooibeestje, citroenvlinders, atalanta en boswitjes.
> We passeren een paar open plekken met opeenvolgende padsplitsingen maar de bewegwijzering was ook hier prima. Een passage die erg modderig kan zijn wordt gevolgd door een goed steenslagpad naar Vodelée. Verderop rechts naar het centrum. Bij de kerk gaan we rechtdoor. Er is in Vodelée ook een camping die OK blijkt te zijn voor doortrekkers. Ik had eerst gedacht om hier te kamperen maar dan zou de dagafstand toch wat kort zijn uitgevallen. Doorstappen tot de bivakzone van Hermeton-sur-Meuse is dus het plan. Verder over La Grande Traversée.
> Steeds rechtdoor, Vodelée uit over een asfaltwegje dat versmalt en verbrokkelt. Op een V-splitsing links aanhouden. Het pad daalt en draait wat lager langs de mooie kapel Notre Dame de Bonne Fontaine.
> Steeds rechtdoor, Vodelée uit over een asfaltwegje dat versmalt en verbrokkelt. Op een V-splitsing links aanhouden. Het pad daalt en draait wat lager langs de mooie kapel Notre Dame de Bonne Fontaine.
> Het water van de Hermeton ziet wat bruin, wellicht door de gulzige regen van de afgelopen dagen. De Hermeton vormt de rode draad voor de rest van de etappe tot de Maasvallei. Ik hou het stapritme er wat in om op een redelijk uur te arriveren. Over schaduwrijke paden verder langs de Hermeton. We kruisen een zijbeekje, afkomstig van de hoogten ten zuiden van Florennes, de Ruisseau d'Omeri, draaien rechts en stijgen meteen over schiefer naar het dorp Soulme. Dit compacte dorpje staat eveneens op de lijst van mooiste Waalse dorpen.
> Langs een paar rustbanken maken we in wijzerzin bijna een rondje van 360° rond de kerk en het dorpsplein van Soulme om dan pas links een zijstraatje te nemen. Dat gaat al snel dalen en na een kruising met de N977 (even links-rechts daar) zijn we weer volop in de vallei van de Hermeton. We zullen de rivier nu helemaal volgen tot kort voor haar monding in de Maas. Vanaf nu begint een avontuurlijk pad door een wild stuk Hermetonvallei van wel een kilometer of acht. Voorzie voldoende tijd voor de trage tocht.
> Hier duik je in de lente ook een bloemenweelde in, bij zonnig weer ziet het er zelfs wat paradijselijk uit, al mag je aandacht niet verslappen want het pad is vaak verraderlijk slipperig na nat weer, soms is het wat schuiven. Hoogtepunt qua speciale planten is gele monnikskap langs de Hermeton-oever, tientallen planten zelfs. Waarom hij 'gele monnikskap' als naam draagt, zie je wel als hij in bloei staat in mei / juni.
> Een eindje verder is het pad kapot gemaakt door boskapmachines, verderop verbetert het wat maar het blijft wel modderig. Wat verder moet je een paar steile oeverhellingen overwinnen met de hulp van een paar stevig gespannen touwzelen. Eens hogerop daal je haast onmiddellijk weer af naar de rivierbedding. Dat gaat nog vrij vlot ondanks de steilte en de rugzak, bij nat weer is het wellicht wat meer schuiven. Daarna verloopt de voortgang over het oeverpad wat moeizamer.
> Hier zijn heel wat gevallen bomen waar je over, onder of rond moet. In deze omgeving was het pad tussen de zomer van 2010 en de lente van 2011 ontoegankelijk: een massa gevallen bomen (na stormen) hadden de doorgang zo geblokkeerd dat het pad maandenlang moest worden afgesloten voor wandelaars. Dat is nu niet meer het geval, al is het hindernissenrijk. Tot de 20ste eeuw was dit deel van de vallei grotendeels ontoegankelijk. Pas rond 1922 hebben leden van Touring Club de vallei met de aanleg van een pad geopend voor wandelaars. Dat pad liep toen voor een groot deel langs de rechteroever en was tot 1,5 meter breed. Er moest onderweg enkele malen van oever worden gewisseld via nogal primitieve passerelles.
> Hier zijn heel wat gevallen bomen waar je over, onder of rond moet. In deze omgeving was het pad tussen de zomer van 2010 en de lente van 2011 ontoegankelijk: een massa gevallen bomen (na stormen) hadden de doorgang zo geblokkeerd dat het pad maandenlang moest worden afgesloten voor wandelaars. Dat is nu niet meer het geval, al is het hindernissenrijk. Tot de 20ste eeuw was dit deel van de vallei grotendeels ontoegankelijk. Pas rond 1922 hebben leden van Touring Club de vallei met de aanleg van een pad geopend voor wandelaars. Dat pad liep toen voor een groot deel langs de rechteroever en was tot 1,5 meter breed. Er moest onderweg enkele malen van oever worden gewisseld via nogal primitieve passerelles.
> Verderop toch nog een paar passages waarbij koorden zijn gespannen en je nog wat kort moet dalen en stijgen. Als het weer vlotter loopt, kom je door een zone die in mei is afgeboord met sterk ruikend daslook. Wat een prachtige vallei! De aanwezigheid op de andere oever van een waterzuiveringsstation kondigt de beschaving aan en het einde van deze prachtige brok wilde natuur. Tijd om de tent recht te trekken op 
Bivakzone La Vallée de l'Hermeton.
Bivakzone La Vallée de l'Hermeton.
Onderweg naar Hierges
Aardbeivlinder
Onderweg naar Doische
Vodelée
Kapel Notre Dame de Bonne Fontaine
Drinkwaterbron ND de Bonne Fontaine
Passerelle over de Hermeton
Bleke schubwortel
Hazelworm
Verpozing in de jaren 1930 in café-buvette Chez Georgine na de moeizame tocht langs de Hermeton.
Bivakzone La Vallée de l'Hermeton.
Tijdens de eerste helft van de 20ste eeuw was een doortocht in de Hermetonvallei wellicht nog
een stuk avontuurlijker, 'passerelles' over de rivier waren vaak primitief gemaakt.
een stuk avontuurlijker, 'passerelles' over de rivier waren vaak primitief gemaakt.
Gele monnikskap
Doische
Vaucelles, in de ochtendmist
Witte engbloem
Oude burcht te Hierges
De Hermeton bij Soulme
Hermeton
Het meest oostelijke deel van La Grande Traversée de la Forêt du Pays de Chimay eindigt uiteindelijk in de Maasvallei bij Hermeton-sur-Meuse. Voor we daar geraken wachten er nog een rist stille dorpen en beboste beek- en riviervalleien. De meest wilde en eenzame is ongetwijfeld die van de Hermeton, waar je soms rotsige inhammen moet overwinnen met de hulp van zeeltouwen. La Grande Traversée wordt hier zowaar wat avontuurlijk. Alles bij elkaar een sterk afwisselende etappe met ook nu weer veel boeiende natuur onderweg.
> Onderweg is er enkel bevoorradingsmogelijkheid te Doische (Proxy Delhaize op 300 meter van de wandelroute en de kerk), er is ook een café daar. Verder geen bevoorrading tot je in de Maasvallei bent bij de volgende etappe. Het café te Hermeton-sur-Meuse, op 200 van de brug is sinds enkele jaren gesloten.
>Bivak: Bivakzone Mazée 2 km voorbij Mazée en Bivakzone Vallée de l'Hermeton anderhalve kilometer voor de monding van de Hermeton in de Maas. In Vodelée kun je eventueel camping 'La Vallée Merveilleuse' binnen lopen. In Hermeton-sur-Meuse is er camping 'Castel Mosan', 1,5 km zuidelijk van de Hermeton-monding en langs de Maas gelegen (april - oktober).
> Uit Hermeton-sur-Meuse raak je vrij gemakkelijk weg per TEC-bus. Je gaat er - komende uit de Hermetonvallei - op de Chaussée de Givet rechts 100 meter (bushalte Hermeton Pont). TEC-bus 154a rijdt frequent via Hastière (bushalte Hastière Eglise ligt het kortst bij de wandelroute) naar Dinant-treinstation. Deze bus rijdt ook tijdens het weekend maar minder frequent. In de richting Frankrijk is het soms tijdens de week mogelijk om via een wissel te Heer-Pont of aan het treinstation van Givet met bussen 154a en 60/3 op een uurtje weer in de Viroinvallei te zijn te Nismes. Op andere momenten heb je meer tijd nodig om weer in de Viroinvallei te geraken en moet je misschien te Dinant de trein nemen naar Namen om daar de expresbus naar Couvin te nemen, deze rijdt nog door naar Nismes. Een lange weg maar je geraakt er zo ook als noodoplossing.
> Voorzie voldoende tijd voor de laatste 8 km van deze etappe, de passage door de Hermetonvallei tussen Soulme en Hermeton-sur-Meuse. Op een paar stukken in deze wilde vallei vorder je traag door bomen die over het pad liggen, modderige delen of door een paar steile passages die je met hulp van gespannen touwen overwint. Dit stelt geen bijzondere fysieke eisen, wel is een periode van stormweer of hevige regenval niet van aard om een vlotte en veilige doortocht daar te vergemakkelijken. Het is geen goed idee om de passage door de Hermetonvallei aan te vangen als er zware regen is aangekondigd, de rivier kan zeer snel en sterk reageren op zware neerslag. Overhaast je niet tijdens je doortocht hier.
>Bivak:
Bivakzone Mazée 2 km voorbij Mazée en Bivakzone Vallée de l'Hermeton anderhalve kilometer voor de monding van de Hermeton in de Maas. In Vodelée kun je eventueel camping 'La Vallée Merveilleuse' binnen lopen. In Hermeton-sur-Meuse is er camping 'Castel Mosan', 1,5 km zuidelijk van de Hermeton-monding en langs de Maas gelegen (april - oktober). > Uit Hermeton-sur-Meuse raak je vrij gemakkelijk weg per TEC-bus. Je gaat er - komende uit de Hermetonvallei - op de Chaussée de Givet rechts 100 meter (bushalte Hermeton Pont). TEC-bus 154a rijdt frequent via Hastière (bushalte Hastière Eglise ligt het kortst bij de wandelroute) naar Dinant-treinstation. Deze bus rijdt ook tijdens het weekend maar minder frequent. In de richting Frankrijk is het soms tijdens de week mogelijk om via een wissel te Heer-Pont of aan het treinstation van Givet met bussen 154a en 60/3 op een uurtje weer in de Viroinvallei te zijn te Nismes. Op andere momenten heb je meer tijd nodig om weer in de Viroinvallei te geraken en moet je misschien te Dinant de trein nemen naar Namen om daar de expresbus naar Couvin te nemen, deze rijdt nog door naar Nismes. Een lange weg maar je geraakt er zo ook als noodoplossing.
> Voorzie voldoende tijd voor de laatste 8 km van deze etappe, de passage door de Hermetonvallei tussen Soulme en Hermeton-sur-Meuse. Op een paar stukken in deze wilde vallei vorder je traag door bomen die over het pad liggen, modderige delen of door een paar steile passages die je met hulp van gespannen touwen overwint. Dit stelt geen bijzondere fysieke eisen, wel is een periode van stormweer of hevige regenval niet van aard om een vlotte en veilige doortocht daar te vergemakkelijken. Het is geen goed idee om de passage door de Hermetonvallei aan te vangen als er zware regen is aangekondigd, de rivier kan zeer snel en sterk reageren op zware neerslag. Overhaast je niet tijdens je doortocht hier.
Soulme
> Na Lompret en Vierves-sur-Viroin komen we hier opnieuw door een dorpje dat op de officiële lijst van Mooiste Waalse dorpen staat ingeschreven. Soulme is eigenlijk maar een zakdoek groot en telt dan ook slechts een 150 inwoners. Rond de stoere romaanse 11de eeuwse kerktoren van de Ste-Colombekerk (open voor bezoek), liggen harmonieus de dicht op elkaar gebouwde kalkstenen dorpshuizen geschaard. Er loopt geen grote verkeersweg door het dorp, het is er dan ook opvallend rustig. Misschien valt die rust ook te verklaren doordat vele huizen een buitenverblijf zijn geworden. Soulme ligt eigenlijk op een heuvelkam, wat boven de vallei van de Hermeton.
> Na Lompret en Vierves-sur-Viroin komen we hier opnieuw door een dorpje dat op de officiële lijst van Mooiste Waalse dorpen staat ingeschreven. Soulme is eigenlijk maar een zakdoek groot en telt dan ook slechts een 150 inwoners. Rond de stoere romaanse 11de eeuwse kerktoren van de Ste-Colombekerk (open voor bezoek), liggen harmonieus de dicht op elkaar gebouwde kalkstenen dorpshuizen geschaard. Er loopt geen grote verkeersweg door het dorp, het is er dan ook opvallend rustig. Misschien valt die rust ook te verklaren doordat vele huizen een buitenverblijf zijn geworden. Soulme ligt eigenlijk op een heuvelkam, wat boven de vallei van de Hermeton.
Hermeton-vallei
> De ongeveer 30 km lange Hermeton ontspringt op de hoogten rond Philippeville, meer precies in de buurt van het dorp Neuville. Verschillende beken vloeien daar vanop een hoogte tussen 250 en 280 meter van het plateau af. Het water zoekt zich een weg naar Sautour (een dorpje langs de GTFPC dat we tijdens een andere etappe nog zullen passeren). Vandaar loopt haar vallei in een pastoraal landschap waar helaas ook een hoogspanningslijn is doorgetrokken. De dorpen langs de Hermeton zijn eerder gehuchten, er ligt geen dorp van enige grootte langs haar loop.
> Onderweg wordt de Hermeton versterkt met het water van verschillende toevoerbeken. Vanaf Romedenne wordt haar loop meer ingesneden en voorbij Soulme loopt ze zelfs diep ingesneden, het hoogteverschil met het plateau boven de vallei loopt richting Maasvallei op tot 100 meter. Die laatste 8 km stroomt de rivier ook door een uitloper van de Condroz, met een licht kalkhoudende bodemsamenstelling.
> De ongeveer 30 km lange Hermeton ontspringt op de hoogten rond Philippeville, meer precies in de buurt van het dorp Neuville. Verschillende beken vloeien daar vanop een hoogte tussen 250 en 280 meter van het plateau af. Het water zoekt zich een weg naar Sautour (een dorpje langs de GTFPC dat we tijdens een andere etappe nog zullen passeren). Vandaar loopt haar vallei in een pastoraal landschap waar helaas ook een hoogspanningslijn is doorgetrokken. De dorpen langs de Hermeton zijn eerder gehuchten, er ligt geen dorp van enige grootte langs haar loop.
> Onderweg wordt de Hermeton versterkt met het water van verschillende toevoerbeken. Vanaf Romedenne wordt haar loop meer ingesneden en voorbij Soulme loopt ze zelfs diep ingesneden, het hoogteverschil met het plateau boven de vallei loopt richting Maasvallei op tot 100 meter. Die laatste 8 km stroomt de rivier ook door een uitloper van de Condroz, met een licht kalkhoudende bodemsamenstelling.
> De ingesneden vallei is dan ook een paradijs voor botanici. Zo vindt je hier nergens anders in België zo'n sterke aanwezigheid van gele monnikskap. Verder kun je er in de lente met wat geluk ook bosgeelster, gele anemoon, bleke schubwortel, kleine kaardebol, enkele orchideeënsoorten en zeldzame varensoorten aantreffen. Delen van de vallei worden ook bedekt met de bloempjes van muur of daslook in de lente. Best mogelijk ook dat je bevers spot, of tenminste sporen van hun aanwezigheid merkt. De wat verstopt gelegen en relatief moeilijk toegankelijke vallei is hier bijzonder mooi en wild. Tot slot mondt de Hermeton uit in de Maas ter hoogte van het dorpje Hermeton-sur-Meuse. Pas sinds 1922 werd de Hermetonvallei hier ontsloten met een recreatief wandelpad.
Hierges
> Tot 1772 behoorde Hierges tot het Prinsbisdom Luik. Sindsdien is het Frans grondgebied. Op 24 mei 1772 werd immers te Versailles een Grensverdrag afgesloten tussen de Luikse Prinsbisschop en het hof van de Franse koning Lodewijk XV. Franse dorpen en enclaves zoals Hermeton-sur-Meuse, Matignolle, Heer, Romerée gingen naar Luik, terwijl andere dorpen zoals Chooz, Aubrives, Vireux-Molhain en dus ook Hierges verhuisden naar Frankrijk. Het Franse bezit van Hierges is dus nog relatief jong. Toch had het dorpje er toen al een bijna 1000 jaar lange Luikse geschiedenis op zitten. Een eerste rotsversterking kwam er halfweg 9de eeuw. Nadien kwamen grotere burchten. Verscheidene malen werden ze verwoest, een laatste keer gebeurde dat grondig in de periode van de Franse Revolutie door sansculotten. Begin 19de eeuw werd op de site een eigentijds woonkasteeel opgetrokken, dat ook nu nog bewoonbaar is. De familie De Witte de Haelen is eigenaar maar het kasteel staat te koop en het domein is daardoor momenteel wellicht niet te bezoeken.
> Aan de voet van het imposante burchtdomein liggen wat huisjes pittoresk bijeen geschaard, het vormt een mooi en intiem geheel, waartoe ook een café-restaurant behoort. Hierges telt nog zo'n 200 inwoners, het waren er ooit meer.
> Tot 1772 behoorde Hierges tot het Prinsbisdom Luik. Sindsdien is het Frans grondgebied. Op 24 mei 1772 werd immers te Versailles een Grensverdrag afgesloten tussen de Luikse Prinsbisschop en het hof van de Franse koning Lodewijk XV. Franse dorpen en enclaves zoals Hermeton-sur-Meuse, Matignolle, Heer, Romerée gingen naar Luik, terwijl andere dorpen zoals Chooz, Aubrives, Vireux-Molhain en dus ook Hierges verhuisden naar Frankrijk. Het Franse bezit van Hierges is dus nog relatief jong. Toch had het dorpje er toen al een bijna 1000 jaar lange Luikse geschiedenis op zitten. Een eerste rotsversterking kwam er halfweg 9de eeuw. Nadien kwamen grotere burchten. Verscheidene malen werden ze verwoest, een laatste keer gebeurde dat grondig in de periode van de Franse Revolutie door sansculotten. Begin 19de eeuw werd op de site een eigentijds woonkasteeel opgetrokken, dat ook nu nog bewoonbaar is. De familie De Witte de Haelen is eigenaar maar het kasteel staat te koop en het domein is daardoor momenteel wellicht niet te bezoeken.
> Aan de voet van het imposante burchtdomein liggen wat huisjes pittoresk bijeen geschaard, het vormt een mooi en intiem geheel, waartoe ook een café-restaurant behoort. Hierges telt nog zo'n 200 inwoners, het waren er ooit meer.
